Yolda yürürken karşımdan gelen spor giyimli, alımlı genç bir kız elindeki telefonla yüksek sesle
konuşuyordu ve elimde olmadan dikkat kesildim, kızımızın ; ‘’O kadın bizi evine davet ediyor’’. Diye
devam eden sözlerini duyunca kendimi mutsuz hissettim. Neden mi? Çünkü kendimi o kadının yerine
koydum.
Ne var ki bunda! diyeceksiniz belki de. Ancak yeni tanıştığım biri bile olsa, benimle ilgili konuşurken
‘’O kadın’ diye bahsedilmem beni rahatsız ederdi diye düşündüm, çünkü benim bir ismim var. Falanca
Hanım bizi çağırıyor dese daha şık olmaz mıydı? Bu ufacık bir iğneli konuşma tarzı bile hoşuma
gitmedi. Demek ki davranışlarımızda ve konuşmalarımızda karşımızdaki insanları, farkına varmadan
da olsa incitmemek için kendimizi eğitmemiz ve dikkat etmemiz gerekir.
Şu kısa ömürde yaşanası en güzel şey tatlı dil, güler yüz, kibar ve iyi davranışlar olmalıdır diye
aklıma ilk gelenleri sıralayıverdim kendi kendime. Gerçekten de sizi iyi hissettiren yanında huzur ve
keyif bulduğunuz dostlarla olmak ne büyük bir şanstır. Yaşamın stresinden uzaklaşırsınız, sıkıntı ve
hastalıklarınız azalır, ömrünüz uzar.
Dilimize Fransızcadan gelen empati sözcüğünün karşılığı: bir kişinin kendisini bir başkasının yerine
koyabilmesi ve onun duygu, düşünce ve davranışlarını anlayabilmesidir. Psikologlara göre empati
düzeyi yüksek olan kişilerin prososyal ve alturistik davranışa( karşılıksız, iyilik için fedakarlıkta
bulunmak) empati düzeyi düşük olanlara göre daha yatkın olduğudur. Empati, saldırgan ve antisosyal
davranışların azaltılmasına yardımcı olur. Empati düzeyi erkeklere nazaran kadınlarda daha yüksek
olduğu konusunda literatürde bir uzlaşmaya varılmış. Yine diğer bir araştırmaya göre özellikle de
duygusal olarak empati kurmada kadınların daha başarılı olduğu ve gençlerin çocuklara göre,
yetişkinlerin ise gençlere göre daha başarılı olduğu bulunmuştur. Ayrıca benlik algısı yüksek kişilerin,
empati kurma düzeylerinin yüksek olduğunu, hatta müzikle uğraşan gençlerin empatik becerileri ve
kendine saygı düzeyleri uğraşmayanlarınkine oranla daha yüksek bulunmuş, zorba ve kaba davranışın
ise empati düzeyinin düşük olması ile ilişkili olduğu anlaşılmıştır.
Empati duygusunun yabancılara, arkadaşlara ve aileye karşı olan olumlu sosyal davranışlarla
yakından ilişkisi vardır. Kişilerin davranışlarında uyumun artmasını sağlar, kişinin kendini kontrol
etmesini kolaylaştırır. Empati çoğu iletişim problemlerinin doğmasına engel olur, daha olumlu
ilişkilerin kurulmasını sağlar ve yaşanan çatışmalarda en az zarar verici biçimde çözümlenmesini
kolaylaştırır. Yapılan çalışmalar empati duygusunun; kendini açma, sosyal duyarlılık, topluma uyum,
yardımlaşma ve prososyal davranışları( yardım etme, bağış yapma, işbirliği, gönüllülük vb.) arttırdığı,
saldırganlığı ve antisosyal davranışları azaltıcı bir rol oynadığını göstermektedir.
Araştırmalar, çocuğa karşı sıcak ve destekleyici bir yaklaşım sergileyen ve rol modeli olan
ebeveyler ile öğretmenlerin olumlu davranışlarının çocukların empatik becerilerini geliştirmelerine
yardım ettiğini ortaya koymaktadır. Pek çok kişisel, duygusal ve sosyal yeteneğin şekillendiği çocukluk
döneminde; empatinin çalışılması, empatinin doğasının ve işlevinin araştırılması oldukça önemlidir.
