Ülkemizde ise kadınların yüzde 20,9'unun obez olduğu görülmektedir. Erkeklerde ise bu oran yüzde 13,7'dir. Toplamda ise Türkiye'de obezite oranı 17'dir. Yol açtığı hastalıklarla birlikte sağlık harcamalarında en önemli yeri tutan obezitenin birçok kronik hastalıkla yakından ilişkili olduğu bilinmektedir.
Obeziteye neden olan etmenler tam olarak açıklanamamakla birlikte aşırı ve yanlış beslenme ve fiziksel aktivite yetersizliği obezitenin en önemli nedenleri olarak kabul edilmektedir. Bu faktörlerin yansıra genetik, çevresel, nörolojik, fizyolojik, biyokimyasal, sosyo-kültürel ve psikolojik pek çok faktör birbiri ile ilişkili olarak bazite oluşumuna neden olmaktadır. Tüm dünyada özellikle çocukluk çağı bekitesindeki artışın sadece genetik yapıdaki değişikliklerle açıklanamayacak derecede fazla olması nedeniyle, bekitenin oluşumunda çevresel faktörlerin rolünün ön planda olduğu kabul edilmektedir.
Yanlış beslenme obeziteyi getiriyor
Fazla kiloluluk ve obezitenin sebeplerinin en başında aşırı ve yanlış beslenme alışkanlıkları geliyor.
Obezite; kalp yetersizliği, diyabet, hipertansiyon, apne sendromu, cinsel işlev bozuklukları, meme kanseri, kolon kanseri gibi hastalıklara yol açıyor.
Ergenlerin yüzde 80’i hareketsiz
Türkiye’de ‘Sağlıkla İlgili Fiziksel Uygunluk Karnesi’ ölçümlerinde; 10-14 yaş aralığındaki 3 milyon 750 bin 999 ortaokul öğrencisinin yüzde 20,1’i fazla kilolu bulundu.
‘Türkiye Nüfus Sağlık Araştırması’ 2013 verilerine göre, beş yaş altı çocuklarda şişmanlık oranı yüzde 10,9.
‘Türkiye Beslenme ve Sağlık Araştırması’ sonuçlarında, Türkiye’deki bireylerin yüzde 71,9’u düzenli fiziksel aktivite yapmadığı kaydedildi.
Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre de 4 yetişkinden biri ve ergen nüfusun yüzde 80’inden fazlası fiziksel olarak aktif değil.
TÜİK tarafından yapılan ‘Türkiye Sağlık Araştırması’nda da 15 yaş üzeri bireylerin yüzde 41,1’i çoğunlukla oturduklarını, yüzde 53’ü de orta derecede fiziksel güç gerektiren işler yaptığını, yüzde 5,9’u ağır iş veya fiziksel güç gerektiren işler yaptığını aktardı.
Obezitenin oluşmasında başlıca risk faktörleri aşağıda sıralanmıştır :
Aşırı ve yanlış beslenme alışkanlıkları
Yetersiz fiziksel aktivite
Yaş
Cinsiyet
Eğitim düzeyi
Sosyo – kültürel etmenler
Gelir durumu
Hormonal ve metabolik etmenler
Genetik etmenler
Psikolojik problemler
Sık aralıklarla çok düşük enerjili diyetler uygulama
Sigara- alkol kullanma durumu
Kullanılan bazı ilaçlar (antideprasanlar vb.)
Doğum sayısı ve doğumlar arası süre
Obezitenin gelişmesinde dikkat edilmesi gereken faktörlerden biri de yaşamın ilk yıllarındaki beslenme şeklidir. Yapılan çalışmalarda, obezite görülme sıklığının anne sütü ile beslenen çocuklarda, anne sütü ile beslenmeyen çocuklara göre daha düşük oranlarda olduğu, anne sütü verme süresinin, tamamlayıcı besinlerin türü, miktarı ve başlama zamanlarının obezite oluşumunu etkilediği bildirilmektedir .
